Tarcza antykryzysowa 4.0 – co obejmuje wsparcie?

Tarcza antykryzysowa 4.0 zakłada wprowadzenie licznych zmian do przepisów prawa pracy. Wśród nich jest możliwość znaczącego obniżenia pensji pracowniczej w okresie kryzysu wywołanego COVID-19. Poniżej znajdują się główne założenia tarczy 4.0

Praca zdalna – doprecyzowanie zagadnienia

Tarcza Antykryzysowej 4.0 zakłada utrzymanie miejsc pracy poprzez proponowanie rozwiązań, które mają wesprzeć pracodawców, na których obecna sytuacja epidemiologiczna wpłynęła najbardziej. Przewiduje on m.in. doprecyzowanie zasad wykonywania pracy zdalnej, w celu zapewnienia równego traktowania pracowników i zapobiegania ewentualnym nadużyciom polegającym np. na fakcie, iż osoby, które nie mają warunków do wykonywania pracy zdalnej, korzystają z tego statusu.

Obowiązek odbierania zaległych urlopów do 30 września – zawieszenie

Przedsiębiorcy będą mogli wysyłać na zaległe urlopy swoich pracowników bez ich zgody. Powstała bowiem obawa nawarstwienia się urlopów w okresie bezpośrednio przed ostatecznym terminem ich wykorzystania – 30 września. Biorąc to pod uwagę, pracodawcy będą mogli wysłać pracownika na zaległy urlop szybciej – w wybranym przez tego pracodawcę terminie. Nie będzie jednak możliwości, jak obawiano się dotychczas, zwolnienia pracownika przy użyciu poczty elektronicznej.

Dopłaty do kredytów

Bank Gospodarstwa Krajowego w 2020 i 2021 roku będzie mógł ze środków budżetu państwa dopłacić przedsiębiorcy do oprocentowania jego kredytu. Rząd zakłada, że w tym roku kwota dopłat sięgnie 296 mln zł, a w przyszłym 271 mln zł. Te pieniądze mają pozwolić na uruchomienie kredytów – obrotowych odnawialnych i nieodnawialnych – udzielanych w złotówkach o wartości nawet 32 mld zł.
Dopłaty będą mogły wynosić maksymalnie 2 punkty procentowe odsetek w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw oraz 1 punkt procentowy w przypadku firm dużych.

Umowy o zakazie konkurencji – wypowiedzenie

Po wejściu w życie nowej Tarczy, możliwe będzie wypowiedzenie umów o zakazie konkurencji w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. Pracodawcy, zleceniodawcy, zamawiający zyskają uprawnienie do jednostronnego wypowiedzenia umowy o zakazie konkurencji obowiązującym po ustaniu danego stosunku prawnego, dzięki czemu wraz z wygaśnięciem umowy, wygaśnie ich zobowiązanie do zapłaty odszkodowania ponad okres trwania umowy.

Niższe wynagrodzenie nawet o 50% bez zgody pracownika

Tarcza antykryzysowa 4.0 zawiera zapis umożliwiający pracodawcy obniżenie czasu pracy pracowników i w związku z tym dokonanie znaczącego obniżenia pensji – bez zgody pracowników. Możliwość ta skierowana będzie do pracodawców, u których wystąpił istotny wzrost obciążenia funduszu wynagrodzeń, w związku z wystąpieniem epidemii COVID-19.

Pracodawca będzie mógł:

• Dokonać obniżenia wymiaru czasu pracy o maksymalnie 20% (nie więcej niż do połowy etatu) – przy czym wynagrodzenie nie będzie mogło być niższe niż wynagrodzenie minimalne obowiązujące w danym roku (2600 zł brutto),
• Dokonać obniżenia wynagrodzenia pracownika o nie więcej niż 50% – obejmując go przestojem ekonomicznym. Wynagrodzenie ostatecznie wypłacone pracownikowi nie będzie mogło być niższe niż wynagrodzenie minimalne obowiązujące w danym roku (2600 zł brutto).

Odprawy i odszkodowania

Wysokość odpraw i odszkodowań w przypadku ustania stosunku pracy, rozwiązania umowy agencyjnej, umowy zlecenia, czy innej umowy o świadczenie usług

Tarcza 4.0 pozwala również na ograniczenie – do kwoty 10-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę (2600 zł brutto miesięcznie) – odpraw i odszkodowań w przypadku ustania stosunku pracy, rozwiązania umowy agencyjnej, umowy zlecenia, czy innej umowy o świadczenie usług.

Postojowe dla kolejnej grupy przedsiębiorców i dodatkowe wsparcie pracowników

Dziś o postojowe mogą występować przedsiębiorcy i osoby zatrudnione na umowach cywilnoprawnych, jeśli odnotowały spadek przychodów i nie posiadają innego tytułu do ubezpieczenia społecznego. Nowelizacja zakłada, że prawo do tego świadczenia zostanie przyznane także przedsiębiorcom, którzy równocześnie opłacają składki choćby z tytułu umowy o pracę niezależnie od wymiaru etatu.

ZFŚS i inne fundusze o charakterze socjalnym

Następną możliwością przedstawioną w tarczy 4.0 jest możliwość zawieszenia (w porozumieniu z organizacjami związkowymi, w czasie COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń) niektórych obowiązków dot. zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i innych funduszy, które mają socjalny charakter.

Niestosowanie niektórych postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania

Ustawa daje również możliwość niestosowania (w czasie COVID-19, w przypadku wystąpienia u pracodawcy określonego spadku obrotów gospodarczych lub istotnego wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń) postanowień układów zbiorowych pracy lub regulaminów wynagradzania ustalających wyższą niż wymagana ustawowo wysokość odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne świadczenia o charakterze socjalno-bytowym.

Zmiany we wsparciu z Funduszem Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Ustawa ustala również elastyczniejsze zasady korzystania z tarczy antykryzysowej, poprzez m.in. możliwość otrzymania wsparcia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przez te podmioty, które pomimo spadku obrotów gospodarczych w następstwie COVID-19, nie zdecydowały się na objęcie pracowników przestojem ekonomicznym lub przestojem wynikającym z art. 81 Kodeksu pracy albo obniżeniem wymiaru czasu pracy.

Autor: Adriana Głuchowska