Weganie, wegetarianie, fleksitarianie. Co jedzą, a czego unikają?

Coraz więcej osób rezygnuje ze spożywania mięsa. Według raportu przygotowanego w 2021 roku na zlecenie marki Maczfit co piąty Polak mieszkający w dużym mieście to wegetarianin. Z kolei z badania grupy IQS z 2019 wynika, że 43% rodaków ogranicza spożycie mięsa. Liczby te wciąż rosną, a fleksitarianizm, czyli świadome ograniczanie produktów zwierzęcych w diecie, od kilku lat jest jednym z głównych trendów w branży spożywczej i gastronomii. Wychodząc naprzeciw potrzebom restauracyjnych gości, warto uporządkować sobie wiedzę na temat tego, co jedzą weganie, wegetarianie i fleksitarianie. Dzięki takiej wiedzy zaplanowanie idealnego menu będzie przyjemnością.

Weganie

Jeśli chodzi o rezygnację z mięsa, nabiału i innych produktów odzwierzęcych, weganie to grupa o najbardziej restrykcyjnych zasadach. Osoby na diecie wegańskiej nie jedzą żadnych składników pochodzenia zwierzęcego. Dotyczy to mięsa, ryb, owoców morza, jajek, mleka i jego przetworów, a nawet miodu. W wegańskich potrawach odzwierzęce składniki są zakazane – nie wchodzi w grę wykorzystanie   masła, smalcu czy innego tłuszczu nieroślinnego Użycie produktów zawierających dodatki do żywności pochodzenia zwierzęcego jest wykluczone. W pozornie roślinnych składach mogą kryć się takie substancje jak kazeina, laktoza, serwatka, szelak, koszenila czy kwasy tłuszczowe omega-3 pozyskiwane z ryb. Należy także uważać na odzwierzęce środki przetwórcze, takie jak żelatyna, karuk (substancja otrzymywana z suszonych pęcherzy pławnych ryb) czy białka jaj, których używa się do klarowania wina, piwa i soków owocowych. Aby upewnić się, że składniki, z których korzysta się w kuchni, są wegańskie, warto zwrócić uwagę na zawarte na opakowaniach certyfikaty gwarantujące czysto roślinny skład.

A co jedzą weganie? 

Wyłącznie produkty roślinne. Białka dostarczają sobie w postaci strączków – fasoli, ciecierzycy, soczewicy, soi (w naszej szerokości geograficznej głównie w formie tofu czy tempeh). Jedzą również warzywa i owoce, oraz orzechy, ziarna, pestki i oleje roślinne. Korzystają również z mnogości dostępnych alternatyw mięsa, mleka i sera, które sprawiają, że gotowanie wegańskich potraw jest dziś dużo prostsze i ciekawsze dla szefa kuchni. 

Wegetarianie

Podstawowa zasada kuchni wegetariańskiej jest prosta – je się w niej wszystko, co nie jest mięsem. Wegetarianie nie jedzą produktów pochodzenia odzwierzęcego, których uzyskanie doprowadziłoby do śmierci żywej istoty – dotyczy to także ryb i owoców morza. W ich diecie jest za to miejsce na jajka, nabiał czy miód. Wegetarianie podobnie jak weganie eliminują wymienione wcześniej odzwierzęce dodatki do żywności, głównie żelatynę wieprzową. Wegetarianin nie zje zupy ugotowanej na mięsnym bulionie, pierogów ruskich polanych tłuszczem ze skwarkami, frytek belgijskich (oryginalnie smażonych na łoju wołowym) czy deseru usztywnionego żelatyną. 

Fleksitarianie

Fleksitarianizm to pojęcie stosunkowo nowe – zostało użyte po raz pierwszy w 1992 roku w Stanach Zjednoczonych. Pochodzi od angielskich słów flexible i vegetarian i oznacza elastyczny wegetarianizm. Fleksitarianie na co dzień nie jedzą mięsa, z różnych powodów, ale zdarza im się je konsumować np. w restauracjach, podczas spotkań ze znajomymi czy rodziną, na wakacjach, w święta. Ich codzienna dieta składa się z warzyw, owoców, strączków, produktów mącznych, nabiału. Brzmi jak dieta naszych dziadków, prawda? Choć o fleksitarianizmie do niedawna nikt jeszcze nie słyszał, nasi przodkowie byli właśnie fleksitarianami. Nie jedli mięsa głównie dlatego, że było drogie, pojawiało się na stole od święta. Fleksitarianizm ma swoje odmiany – to na przykład peskatarianizm, czyli dieta dopuszczająca spożycie ryb, czy pollotarianizm, w którym można jeść drób. To oczywiście teoria – w praktyce fleksitarianie na co dzień utrzymują dietę wegetariańską, spełniając od czasu do czasu swoje mięsne zachcianki. To jeden z najzdrowszych stylów odżywiania na świecie, który w przeciwieństwie do weganizmu i wegetarianizmu nie niesie ze sobą ryzyka niedoborów. 

Planując menu, warto przygotować co najmniej kilka propozycji z myślą o gościach, którzy rezygnują z mięsa czy nabiału. Może się okazać, że będą cieszyć się sporym powodzeniem.