Wege Wigilia – jakie potrawy warto włączyć do oferty?

Seler zamiast karpia, śledzie z boczniaków, pasztet z soczewicy – świąteczne menu bez mięsa jest możliwe. I bardzo smaczne!

Polska Wigilia tradycyjnie zawsze była postna, a więc wegetariańska. Potrawy nie zawierały mięsa, a smażono na oleju. Jedynym wyjątkiem były ryby – śledzie i karp to coś, co i dziś wydaje się obowiązkowe na świątecznym stole. Współcześnie typowe wigilijne menu ewoluuje, a w świątecznych cateringach i restauracyjnych menu pojawiają się potrawy luźno związane ze świętami. Chcąc jednak zaproponować gościom tradycyjne wigilijne dania w wersji wegetariańskiej czy wegańskiej, mamy duże pole do popisu. Jest wiele składników, które zastąpią mięso i rybę, bez uszczerbku dla smaku ani prezentacji dania. Jak stworzyć świąteczne menu bez mięsa?

1. Barszcz

Klasyczny świąteczny barszcz jest bezmięsny – przygotowuje się go na wywarze warzywnym i podaje w postaci czystej, klarownej zupy. Można podkręcić jego smak dodatkiem kwaśnych jabłek lub sokiem z porzeczek, a gotowy barszcz podać z dodatkiem uszek z grzybami lub ugotowanej fasoli Jaś. Inne wegetariańskie zupy, które świetnie sprawdzą się w okresie świątecznym to np. grzybowa z łazankami, śląska moczka z suszonych owoców i piernika czy kresowa zupa migdałowa na mleku. 

2. Seleryba

Zamiast karpia można zaproponować gościom selera w podobnej roli. To dość delikatne, słodkawe w smaku warzywo z powodzeniem może zastąpić rybę, gdy plastry owinie się w arkusze glonów nori, a następnie opanieruje i usmaży. Glony dodadzą nieco rybnego posmaku, a panierka będzie miło chrupać i przyniesie satysfakcję. 

3. Tofu po grecku

Najbardziej charakterystycznym elementem ryby po grecku są starte na tarce warzywa korzeniowe i pomidorowy sos. Plastry wędzonego tofu, usmażone na chrupko (warto je przed wrzuceniem dobrze osuszyć) i zanurzone w warzywnym sosie z dodatkiem słodkiej i ostrej papryki przesiąkną dobrze znanym smakiem i do złudzenia będą przypominać rybę.

3. Śledzie z boczniaków

Boczniaki fantastycznie sprawdzają się w roli śledzi. Kształt, kolor i konsystencja – wszystko się zgadza. Wystarczy przygotować zalewę, która sprawi, że staną się wegetariańską odsłoną najpopularniejszych świątecznych śledzi. Mogą to być np. boczniaki z cebulą, nori, gorczycą, zielem angielskim i olejem lnianym, zrobione po kaszubsku – cynamonowe, korzenne, słodko-kwaśne – albo wymieszane z żurawiną, czerwoną cebulą i przyprawami, a następnie zalane olejem z pierwszego tłoczenia.

4. Pierogi

Wegańskie czy wegetariańskie pierogi można nafaszerować masą z ugotowanej zielonej soczewicy z podsmażoną cebulką i ziołami, kaszą gryczaną, twarogiem i miętą czy chociażby tradycyjną kapustą z grzybami. Zamiast mięsnej okrasy, pierogi można podać z usmażonymi na chrupko płatkami migdałów.

5. Bigos z boczniakami

Bigos to danie tak złożone, że wbrew pozorom mięso nie jest konieczne do tego, by dobrze smakował. Bigos w wersji wege warto wzbogacić o dodatek suszonych jabłek, wędzonych śliwek i czerwonego wina. Ciekawej konsystencji dodadzą poszarpane i usmażone na złoto boczniaki lub uprażona ciecierzyca.

6. Smalec z fasoli

Wegańskie pasty ze strączków już jakiś czas temu szturmem zdobyły kubki smakowe gości, nie tylko tych, którzy stronią od mięsa. Smalec z fasoli z dodatkiem kwaśnego jabłka, usmażonej na złoto cebuli i dużej ilości majeranku świetnie sprawdzi się na grzankach z dekoracją z sosu żurawinowego. Możemy pokusić się o dodanie do niego „skwarek” zrobionych z usmażonej w głębokim tłuszczu surowej kaszy gryczanej nieprażonej.

7. Wege pasztet ze śliwką

Pasztet wegetariański to świetne pole do popisu dla kreatywnych kucharzy – można go zrobić z wielu różnych produktów, bawiąc się przyprawami i dodatkami. Może być on przyrządzony ze zmiksowanej fasoli, soczewicy, warzyw korzeniowych, z dodatkiem kaszy, która sklei całość, i typowych dla kuchni polskiej przypraw, jak cząber, majeranek czy jałowiec. Suszona śliwka schowana w masie nada całości słodyczy.

8. Kawior z bakłażana

Elegancka propozycja na świąteczną przystawkę – bezrybny kawior z upieczonego i posiekanego bakłażana, wymieszanego z ziołami, cebulką i olejem z pierwszego tłoczenia. Można go podać na grzankach, gryczanych blinach czy żytnim chlebie. To inspiracja z kuchni żydowskiej, która świetnie sprawdzi się w każdym menu. 

9. Sałatka jarzynowa

Choć tradycyjnie jest oczywiście bez mięsa, w wersji dla wegan można podać ją z roślinnym majonezem, a brak jajka na twardo zrekompensować dodatkiem czarnej soli kala namak, która nada jajecznego posmaku. Dla urozmaicenia oferty, warzywa do sałatki można upiec, zamiast gotować – będą miały wtedy wyraźniejszy, słodszy smak. 

10. Tofurnik 

Wegański odpowiednik świątecznego sernika najlepiej przygotować z tofu i kaszy jaglanej. Można do niego dodać rodzynki i skórkę pomarańczową, udekorować polewą czekoladową z płatkami migdałów lub podać z żurawinowym sosem.

11. Kutia

W świątecznym menu nie może zabraknąć deseru z dodatkiem maku. Chcąc przygotować w pełni wegańską kutię czy kluski z makiem, musimy zrezygnować z masła i miodu – weganie nie jedzą tego typu produków. Zastąpmy je olejem kokosowym i syropem klonowym, ryżowym czy z agawy. Reszta składników, czyli ugotowana pszenica (lub makaron), masa makowa i bakalie, zostaje bez zmian. 

12. Pierniczki 

Pierniki bez jajek, masła i miodu? Żaden problem, będą równie chrupiące i aromatyczne. Wystarczy zrobić ciasto na bazie neutralnego w smaku oleju, np. rzepakowego lub z pestek winogron, a miód zastąpić cukrem trzcinowym. Ważne też, aby zadbać o aromatyczną przyprawę korzenną – najlepiej zrobić ją samodzielnie z cynamonu, goździków, gałki muszkatołowej, imbiru, ziela angielskiego, czarnego pieprzu i kardamonu, zmielonych na pył w młynku. Takie pierniczki będą bardziej przypominać skandynawskie pepparkakor, niż pulchne staropolskie pierniki, ale z pewnością zasmakują gościom.