Dynia – królowa jesiennej kuchni! Zobacz, co można z niej zrobić. Ciekawe inspiracje na słodko i słono

Pochodzi z rodziny dyniowatych i jest istnym skarbem kulinarnym. Niskokaloryczna, bogata w minerały oraz witaminy, stanowi jednocześnie doskonałe uzupełnienie jesiennego menu i daje ogromne pole do popisu szefom kuchni. Na słono czy na słodko – dobrze przyrządzona dynia będzie zaskakiwać wybornym smakiem!

Królowa jesiennej kuchni była uprawiania prawdopodobnie już 10 000 lat temu, choć w trochę innej formie, niż ta znana nam obecnie: owoce były znacznie twardsze i mniejsze. Współcześnie znamy aż kilkaset odmian dyni, a rekordowy owoc, wpisany do Księgi Rekordów Guinnessa, ważył ponad tonę! Dynię wykorzystuje się na wiele sposobów, m. in. w branży spożywczej – w tym gastronomii, w branży farmaceutycznej jako składnik suplementów diety czy w branży beauty. Cenny jest nie tylko sam miąższ owocu, lecz także pozostałe części dyni – pestki i wytwarzany z nich olej o charakterystycznym ciemnozielonym kolorze oraz intensywnym orzechowym aromacie. W kuchni tłoczony na zimno olej dyniowy najlepiej sprawdzi się w zimnych aplikacjach, np: w przystawkach, sałatkach czy wykończeniu już gotowych dań ciepłych. Jego prozdrowotne właściwości są ogólnie znane i stosowane w profilaktyce chorób układu krążenia, pomagają zwalczać pasożyty oraz wspierają prawidłowe funkcjonowanie gruczołu krokowego u mężczyzn. Jednak nie na samym oleju kończą się możliwości wykorzystania dyni! 

Dynia w kuchni – odmiany

W Polsce uprawia się przede wszystkim dynię zwyczajną, olbrzymią oraz piżmową. Każdy z gatunków ma jednak własne odmiany. W gastronomii dużą popularnością cieszą się odmiany: Butternut, Delica, Hokkaido i Nelson. Poszczególne z nich różnią się od siebie kształtem, kolorem, twardością skórki, ilością i rodzajem miąższu, pestkami oraz oczywiście smakiem – różnice łatwo jest wyczuć zwłaszcza pod kątem słodkości. Zdecydowaną większość odmian dyni można z powodzeniem gotować, smażyć czy piec. Co ciekawe, z odmiany dyni makaronowej, jak już sama nazwa sugeruje, możemy przygotować nawet… makaron! 

Dynia na słono!

Z dyni da się stworzyć wiele efektownych dań na słono. Doskonale zastąpimy nią ziemniaki i bataty, dlatego warto pokusić się o przygotowanie placków z dyni czy dyniowych frytek np. z odmiany Butternut (w wersji na słodko użyjemy dyni Hokkaido). Aby podkreślić wyjątkowy smak placków z dyni, możemy usmażyć je na  Oleju z Esencją Masła od Kruszwicy, dzięki czemu nabiorą złocistej barwy i maślanego aromatu i smaku. Frytki natomiast należy smażyć w głębokim tłuszczu (do tego celu warto zastosować fryturę Maestro Gold o świetnym profilu żywieniowym i wysokim punkcie dymienia). Gotową przekąskę posypujemy jedynie świeżą pietruszką lub parmezanem. 

Krem z dyni 

Innym sposobem na wykorzystanie dyni na słono (np. Nelson) jest zrobienie z niej popularnej w okresie jesiennym zupy. Pamiętajmy, że dynia lubi dodatki – świeży korzeń imbiru, sok z pomarańczy, pomidory, masło orzechowe, mleczko kokosowe, a także dyniowy olej i pestki. To tylko niektóre ze składników, esencjonalnie podkreślających głęboki smak zupy z dyni. Przepis na zupę z dyni, której głęboki smak podkreśla dodatkowo olej z pestek dyni, przygotował dla nas młody szef kuchni – Maciej Pisarek. 

Dynia zamiast ziemniaków! 

Dynię (np. Delicę) możemy również doprawić solą i pieprzem, upiec pokrojoną w kostkę i dodać do ulubionej sałatki: jako osobny składnik lub ponownie zamiast ziemniaków bądź batatów. Doskonale skomponuje się z orzechami, wyrazistym serem feta, fasolkami edamame oraz kiełkami fasoli Mung. 

Dynia z farszem

Świetnie smakuje także faszerowana i zapiekana w piecu dynia. Wystarczy, że przygotujemy swój popisowy farsz, delikatnie posmarujemy wnętrze dyni olejem, a następnie jej połówki wypełnimy stworzoną przez siebie mieszanką składników (w wersji vege warto zdecydować się na kaszę bulgur, orzeszki pini i przyrządzone na ostro tofu, a w wersji mięsnej – na cielęcinę). 

Dynia w kuchni wege!

Dynia to doskonała baza do stworzenia wielu wyśmienitych potraw wegańskich. Wegetariańskie curry, wege burgery z dyniowym kotletem czy też noodle z dynią to tylko ułamek możliwości, jakie otrzymujemy wraz z zakupem dyni do swojej restauracji. Jej delikatny smak może szybko nabrać charakteru dzięki intensywnym i ostrym przyprawom, takim jak chili, imbir lub jalapeno. 

Dynia na słodko! 

Dynia w wersji na słodko może się sprawdzić w formie muffinów, ciasta lub placków. Słynne w Stanach Zjednoczonych Pumpkin Pie, związane z obchodami czwartego czwartku listopada, czyli Święta Dziękczynienia, w Polsce jest mniej popularne.

Dżemy i przetwory 

Ciasta, tarta i dyniowe muffiny nie zamykają jednak listy form podania dyni na słodko. Dyniowe przetwory doskonale dopełnią restauracyjne menu o każdej porze roku. Dżem z Muscat de Provenc lub Hokkaido to idealna, oryginalna propozycja do oferty śniadaniowej. Dynię na słodko warto łączyć z jabłkami, pomarańczami oraz intensywnymi przyprawami, takimi jak kardamon, imbir, cynanom bądź świeżo mielone goździki. 

Niezależnie od tego, w której wersji postanowisz zaserwować dynię, pamiętaj o zasadach zero waste!. Wykorzystaj zarówno miąższ, pestki, jak i skórę (z tych odmian, które posiadają jadalną). W sezonie jesiennym zaskocz swoich Gości nowocześnie zinterpretowaną sezonowością!